Tại một hội nghị kinh tế gần đây diễn ra tại Đại học Stanford, Jensen Huang, Giám đốc điều hành của Nvidia, đã khơi mào cho những cuộc thảo luận sâu rộng với phát biểu gợi ý rằng trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI – Artificial General Intelligence) có thể trở thành hiện thực trong vòng năm năm tới, tùy thuộc vào cách chúng ta xác định mục tiêu của nó. Bình luận này được đưa ra trong bối cảnh mà Thung lũng Silicon đang nỗ lực không ngừng để phát triển các máy tính có khả năng mô phỏng suy nghĩ của con người một cách chính xác.
Trong khuôn khổ của diễn đàn, Huang đã làm rõ rằng thời gian biểu để phát triển AGI chủ yếu phụ thuộc vào cách mà chúng ta định nghĩa khái niệm này. Ông chỉ ra rằng, nếu mức độ thành công được đo lường bằng khả năng vượt qua các bài kiểm tra dành cho con người, thì AGI có thể không xa vời như chúng ta tưởng. Huang tự tin rằng trong vòng năm năm, các hệ thống AI sẽ có khả năng vượt trội trong nhiều bài kiểm tra, bao gồm cả những bài kiểm tra đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu, như trong lĩnh vực y tế.
Tuy nhiên, Huang cũng nhận định rằng cuộc tranh luận hiện tại trong cộng đồng khoa học về cách mô tả quá trình nhận thức của con người cho thấy sự khác biệt trong quan điểm có thể ảnh hưởng đến lộ trình đạt được AGI. Ông nhấn mạnh rằng, thách thức lớn đối với các kỹ sư là việc thiếu một định nghĩa chung về trí thông minh giống như con người, khiến cho việc xác định các mục tiêu kỹ thuật cụ thể trở nên khó khăn.
Khi được hỏi về cơ sở hạ tầng cần thiết để hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp AI, Huang đã nhấn mạnh tới nhu cầu của việc mở rộng số lượng các nhà máy sản xuất chip, thường được gọi là “fabs”. Ông thừa nhận rằng, nhu cầu về chip AI đang ngày càng tăng, nhưng cũng lưu ý rằng những tiến bộ trong thuật toán và công nghệ xử lý sẽ giúp giảm bớt phần nào nhu cầu này.
Phát biểu của Huang tạo tiếng vang với quan điểm trước đây của Sam Altman, Giám đốc điều hành OpenAI, về việc cần thêm các nhà máy sản xuất chip để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của ngành AI. Với thành tựu gần đây khi Nvidia đạt được giá trị thị trường 2 nghìn tỷ USD, những quan điểm của Huang về tương lai phát triển của AI có ảnh hưởng lớn trong cộng đồng công nghệ.
Trong bối cảnh đầy hứa hẹn về những bước đột phá sắp xảy ra, cuộc đua để đạt được AGI tiếp tục là điểm tập trung chính của các nhà nghiên cứu, kỹ sư, và lãnh đạo trong lĩnh vực công nghệ.
AGI – trí tuệ nhân tạo tự động có khả năng tư duy như con người
Vậy AGI là gì, nó khác gì so với những chatbot như ChatGPT, Bard, Bing Chat, … đang được các hãng công nghệ trên thế giới phát triển và đưa đến người dùng như hiện nay. Và tại sao các nhà nghiên cứu lại kinh sợ nó đến như vậy?
Cho dù chưa có một định nghĩa chính xác, nhưng nhiều chuyên gia cho biết AGI là hệ thống có khả năng tự động hoá cao và có thể thực hiện công việc có giá trị kinh tế tốt hơn cả con người. AGI không chuyên về một lĩnh vực nào cụ thể như hầu hết các hệ thống AI hiện nay. Nó có khả năng thích nghi và tổng quát hoá qua một loạt các tác vụ, cũng như có thể đạt được các kỹ năng đặc trưng của con người: đó là có ý thức và trực giác. Còn theo OpenAI, AGI được xem là một trí tuệ nhân tạo siêu thông minh và có ích cho nhân loại.
Các AGI rất khác biệt so với các chatbot đang được người dùng sử dụng phổ biến hiện nay. Về cơ bản, các chatbot như ChatGPT, Bing Chat hay Bard đều là các ứng dụng vận hành dựa trên những mô hình ngôn ngữ lớn (các LLMs). Trong khi AGI là một loại AI về lý thuyết có thể thực hiện được các tác vụ trí tuệ và có ý thức và trực giác như con người, các chatbot và các mô hình LLMs hiện nay chỉ là loại AI được huấn luyện bằng khối lượng dữ liệu khổng lồ để đưa ra các câu trả lời dựa trên những mô hình mà nó học được từ dữ liệu.
Các chuyên gia trong lĩnh vực AI đang biểu hiện sự hoài nghi về việc đạt được AGI trong tương lai gần do độ phức tạp và thách thức liên quan. Sự hoài nghi này xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về trí tuệ ở cấp độ con người và khó khăn trong việc sao chép nó trong máy móc. Mặc dù khái niệm về AGI đã được nhiều người biết đến thông qua khoa học viễn tưởng, nhưng thực tế vẫn còn xa vời so với khả năng được mô tả.
Dù mới chỉ có trên lý thuyết, nhưng khả năng của AGI đã gây ra nhiều lo ngại cho các chuyên gia và học giả trong ngành. Là một hệ thống tự động hoàn toàn – thậm chí có thể tự nhận thức – AGI có thể vượt trội con người trong hầu hết công việc mang giá trị kinh tế.
Hơn thế nữa, khả năng học hỏi liên tục không biết mệt mỏi có thể sẽ làm cho công nghệ AGI trở nên thông minh hơn cả con người. Điều đó làm các chuyên gia lo ngại về những rủi ro tiềm tàng của công nghệ này khi cuối cùng chúng ta không thể kiểm soát được nó.
Ngay cả khi chưa có trí tuệ vượt trội con người, AGI cũng có thể tạo ra những tác động đáng kể đối với thị trường lao động, khi thay thế con người trong nhiều lĩnh vực. Bên cạnh đó, còn có những lo ngại liên quan đến vấn đề đạo đức trong việc phát triển AGI.
Hơn thế nữa, các chuyên gia còn lo ngại rằng các AGI còn gián tiếp đe dọa đến nhân loại theo cách khác. Kết hợp với những tiến bộ công nghệ khác, việc con người lạm dụng công nghệ AGI có thể gây ra các mối đe dọa khác đến chính nhân loại.
Chính các lo ngại này đã khiến nhiều nhà nghiên cứu AI, các chuyên gia trong lĩnh vực này cùng lên tiếng kêu gọi các tập đoàn công nghệ kiềm chế việc phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo cao cấp này. Tuy nhiên cuộc chạy đua phát triển AI giữa các hãng công nghệ, thậm chí giữa các quốc gia đang làm lu mờ lời kêu gọi này.
