Một phát hiện khảo cổ chấn động đã hé lộ một loài săn mồi đáng gờm từng thống trị Trái Đất trước cả thời đại khủng long: Gaiasia jennyae. Gaiasia jennyae là một sinh vật lưỡng cư mang hình hài kỳ nhông, đã xuất hiện trên Trái Đất cách đây hàng trăm triệu năm.
Sự tồn tại của chúng, với những chiếc răng nanh dài hơn 10 cm và hộp sọ dẹt, rộng, đã viết lại những gì chúng ta biết về lịch sử tiến hóa của sinh vật. Gaiasia mang đến một góc nhìn khác về sự đa dạng sinh học và phân bố địa lý của các loài động vật bốn chân thời kỳ đầu.
Gaiasia jennyae được đặt tên theo Hệ tầng Gai-as ở Namibia, nơi hóa thạch của nó được tìm thấy. Loài vật này sống cách đây khoảng 280 triệu năm, thuộc kỷ Permi, thời điểm Trái Đất chỉ có một lục địa duy nhất là Pangaea.
Hóa thạch được phát hiện của Gaiasia jennyae.
Bộ răng nanh khổng lồ và hộp sọ đặc biệt của Gaiasia jennyae là minh chứng rõ ràng cho khả năng săn mồi đáng gờm của nó. Khác với những loài săn mồi dưới nước hiện đại, Gaiasia không sở hữu thân hình thon dài cho phép di chuyển nhanh. Thay vào đó, hộp sọ dẹt, rộng của nó lại là vũ khí lợi hại để phục kích và tóm gọn con mồi.
Các nhà khoa học phỏng đoán rằng với kích thước cơ thể từ 2 đến 2,5 mét, Gaiasia là loài săn mồi đỉnh cao, ẩn mình dưới đáy đầm lầy và hồ nước. “Nó có một cái đầu lớn, dẹt như nắp bồn cầu, cho phép nó há rộng miệng và hút con mồi vào,” Jason Pardo, đồng tác giả nghiên cứu từ Bảo tàng Field ở Chicago, mô tả.
Ông cũng cho rằng hình dạng đầu dẹt có lợi cho việc bắt giữ con mồi nhưng lại không lý tưởng cho việc di chuyển nhanh dưới nước.
Sự tương đồng về hình thái giữa Gaiasia và kỳ nhông khổng lồ Trung Quốc, loài lưỡng cư lớn nhất thế giới hiện nay, cũng là một điểm thú vị. Cả hai đều là những kẻ săn mồi phục kích, sử dụng cái miệng rộng ngoác để hút chửng con mồi.
Hình ảnh mô phỏng Gaiasia jennyae. Ảnh Gabriel Lio / SWNS
Gaiasia jennyae thuộc nhóm stem-tetrapod, tổ tiên của các loài động vật bốn chân ngày nay bao gồm động vật có vú, chim, bò sát và lưỡng cư (được gọi là crown-tetrapod). Sự tồn tại của Gaiasia cho thấy sự đa dạng và khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của động vật bốn chân thời kỳ đầu, ngay cả trong điều kiện khí hậu và địa lý khác biệt.
Điều đáng ngạc nhiên là Gaiasia lại mang những đặc điểm nguyên thủy hơn rất nhiều so với những họ hàng gần của nó. “Gaiasia có mối liên hệ với những sinh vật đã tuyệt chủng từ khoảng 40 triệu năm trước đó” – Pardo cho biết.
Vị trí địa lý nơi hóa thạch Gaiasia được tìm thấy, được cho là tương đương với điểm cực bắc của Nam Cực ngày nay, cũng là một chi tiết đáng chú ý. Điều này cho thấy loài động vật bốn chân thời kỳ đầu có phạm vi phân bố rộng hơn và khả năng thích nghi với nhiều kiểu khí hậu khác nhau so với những gì chúng ta từng biết.
