Lương cơ sở ảnh hưởng như thế nào đến tiền lương, chế độ BHXH?
Theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 30-6-2024, lương cơ sở của cán bộ, công chức, viên chức tăng từ 1,8 triệu đồng lên thành 2,34 triệu đồng/tháng.
Dưới ảnh hưởng của chính sách tăng lương cơ sở, chế độ tiền lương, bảo hiểm xã hội (BHXH) của người lao động cả nước cũng có những thay đổi đáng kể. Cụ thể như sau:
– Tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức, người hưởng lương, phụ cấp và người lao động làm việc trong cơ quan, tổ chức, đơn vị sự nghiệp của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị – xã hội và hội được ngân sách nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động.
Bởi mức lương cơ sở được dùng làm căn cứ tính mức lương trong các bảng lương, mức phụ cấp và thực hiện các chế độ khác của những người kể trên nên khi lương cơ sở tăng, lương của họ cũng tăng.
– Tăng mức đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp tối đa.
Tỉ lệ đóng bảo hiểm không thay đổi nhưng mức lương đóng bảo hiểm tối đa được xác định bằng 20 lần mức lương cơ sở nên khi lương cơ sở tăng, mức đóng bảo hiểm bắt buộc hằng tháng sẽ tăng theo.
– Tăng mức đóng đoàn phí công đoàn đối với người là đoàn viên.
– Người tham gia BHXH được tăng 10 khoản trợ cấp: Trợ cấp dưỡng sức sau ốm đau; trợ cấp 1 lần khi sinh con; trợ cấp dưỡng sức sau thai sản; trợ cấp 1 lần khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ, BNN); trợ cấp hằng tháng khi bị TNLĐ, BNN; trợ cấp phục vụ cho người bị TNLĐ, BNN; trợ cấp 1 lần khi chết do TNLĐ, BNN; trợ cấp dưỡng sức sau điều trị; trợ cấp mai táng; trợ cấp tuất hằng tháng.
– Được tăng mức mức thanh toán trực tiếp cho người có thẻ BHYT tế khi khám, chữa bệnh không đúng tuyến.
Lương cơ sở tăng, tiền BHXH một lần sẽ tăng
Việc tăng lương cơ sở chính thức 2,34 triệu đồng/tháng từ ngày 1-7-2024 không tác động trực tiếp đến mức hưởng BHXH một lần của người lao động mà ảnh hưởng gián tiếp thông qua khoản tiền lương tháng đóng BHXH hằng tháng làm căn cứ tính hưởng BHXH một lần.
Theo Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, tiền BHXH một lần được tính toán dựa trên số năm đóng và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH hằng tháng.
Cụ thể, công thức tính như sau:
Mức hưởng BHXH 1 lần |
= |
(1,5 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x Số năm đóng BHXH trước 2014) |
+ |
(2 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x Số năm đóng BHXH từ 2014) |
Lương cơ sở tăng sẽ kéo theo việc tăng mức đóng BHXH hằng tháng của những người sau đây:
– Người lao động làm việc tại doanh nghiệp ngoài nhà nước đang nhận mức lương tương đương 20 lần mức lương cơ sở trở lên.
Mức đóng tăng sẽ khiến cho mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cũng được điều chỉnh tăng lên phần nào để sau này khi rút BHXH một lần, người lao động sẽ được tính mức hưởng cao hơn. Tuy nhiên mức tăng là không đáng kể do phải chia trung bình cho quá trình đóng bảo hiểm.
Lưu ý, người lao động nộp hồ sơ rút BHXH 1 lần ngay ngày 1-7-2024 hoặc những ngày đầu tháng 7-2024 thì sẽ không được tính hưởng BHXH một lần ở mức cao hơn do chưa kịp đóng BHXH theo mức lương mới.
Tóm lại, khi lương cơ tăng, tiền BHXH một lần sau ngày 1-7-2024 sẽ tăng nhưng không áp dụng với tất cả người lao động mà chỉ áp dụng với 2 nhóm đối tượng:
(1) Cán bộ, công chức, viên chức, người hưởng lương, phụ cấp và người lao động làm việc trong cơ quan, tổ chức, đơn vị sự nghiệp công.
(2) Người lao động làm việc tại doanh nghiệp ngoài nhà nước đang nhận mức lương tương đương 20 lần mức lương cơ sở trở lên.